Klasy CErtyfikacji fajerwerków

Na każdym kroku podkreślamy, ze fajerwerki nowej generacji są w pełni bezpieczne. Skąd mamy tą pewność? Otóż już od wielu lat, w całej Unii Europejskiej wdrożone są ścisłe normy certyfikacji każdego produktu pirotechnicznego. Tak jak i inne przedmioty wokół nas, również fajerwerki muszą spełniać szereg wyśrubowanych wymagań. O tym, że dane fajerwerki w pełni odpowiadają normom bezpieczeństwa i oddziaływaniu na środowisko, mówi znaczek CE.

CE – Conformité Européenne

Czym jest certyfikat CE? W skrócie to informacja producenta, że danych wyrób ma pełną zgodność ze zharmonizowanymi przepisami produkcji dla całej Unii Europejskiej. Nie jest to sam certyfikat bezpieczeństwa jako takiego ponieważ znaczenie certyfikatu CE jest znacznie szersze. Nie tylko odnosi się on do samego produktu i jego działania, ale również i przede wszystkim opisuje i ustala jaki wpływ na środowisko naturalne ma dany produkt. Tak więc normy te określają również miedzy innymi poziom hałasu jaki mogą generować fajerwerki w określonych odległościach.

Klasy certyfikacji

W pirotechnice podstawowym podziałem certyfikacji jest podział na fajerwerki amatorskie i profesjonalne.

Fajerwerki amatorskie

Fajerwerki amatorskie, to wszystkie fajerwerki, które możesz kupić legalnie w sklepie online z fajerwerkami lub w hurtowni fajerwerków. Do zakupu i używania takiego rodzaju pirotechniki, nie potrzebujesz żadnych specjalnych uprawnień. To właśnie one stanowią największą grupę materiałów pirotechnicznych i to właśnie z nich korzystasz podczas sylwestrowej nocy czy sesji fotograficznych.

Amatorskie klasy certyfikacji

Wszystkie produkty, sprzedawane dla użytkowników amatorskich muszą być poddane bardzo dokładnym testom czy spełniają wyśrubowane warunki standardów CE i na podstawie tych testów klasyfikowane są w poniższych kategoriach. Są również restrykcje, które należy zachować niezależnie od klasy produktu – tak jak maksymalny, dopuszczalny limit hałasu, o którym wspomnieliśmy już wyżej. Nie może on przekraczać 120 dB.

Ideą tego artykułu nie jest dogłębne badanie uwarunkowań technicznych dla każdej kategorii, zależy nam raczej na ogólnym wyjaśnieniu klasyfikacji fajerwerków(dokładne wymogi można przeczytać tutaj). Ogólna zasada mówi, że im silniejszy ładunek, tym większa wymagana od niego odległość bezpieczeństwa i na tej wytycznej się skupimy:

• F1 – są to fajerwerki, które można stosować w pomieszczeniach zamkniętych i/lub fajerwerki tak zwanego bliskiego kontaktu. Oznacza to w praktyce, że podczas użytkowania, Twoja odległość od nich może wynosić np. 1 metr. Do tej grupy zaliczamy między innymi krótkie zimne ognie i diabełki.
• F2 – w tej klasie znajdują się produkty do użytku tylko zewnętrznego, dla których minimalna odległość od użytkownika to 8 metrów. W tej grupie znajdziemy największy przekrój produktów: od długich zimnych ogni, rakiet, petard po wyrzutnie fajerwerków a nawet niektóre zestawy pokazów do samodzielnego odpalenia.
• F3 – klasa F3 mieści w sobie te same kategorie fajerwerków co klasa F2, jednakże przy tych produktach zwiększona jest już odległość bezpieczeństwa. Wynosi ona minimum 25 metrów od widzów. Każdy producent ma jednak możliwość zwiększenia minimalnej odległości. Ważnym więc jest, by przed każdym użyciem fajerwerków zapoznać się dokładnie z zaleceniami producenta.
• P1 – w tej grupie znajdują się tak zwane wyroby pirotechniczne „pozostałe”. Najczęściej niesklasyfikowane nigdzie indziej materiały pirotechniczne, których używa się w np. modelarstwie, lotnictwie, żegludze lub … przy produkcji samochodów. W klasie P1 wyroby te charakteryzują się bardzo niskim stopniem zagrożenia dla środowiska i zdrowia i życia ludzi. Przykładem takich produktów są np. race morskie.
• T1 – klasa ta tyczy się pirotechniki teatralnej, której można używać bez odpowiednich uprawnień. W naszym sklepie produkty znajdują się w kategorii pirotechnika sceniczna, tak jak na przykład fontanny iskier. Produkty te nie niosą za sobą większego zagrożenia w użytkowaniu, chociaż większość przeznaczona jest do użytku zewnętrznego.

Fajerwerki profesjonalne

To grupa artykułów pirotechnicznych, do których zakupu, używania i magazynowania potrzebujesz specjalnych pozwoleń i uprawnień. Jednym z takich dokumentów jest Koncesja i/lub Pozwolenie Wojewody.
W mediach, często spotyka się określenie „nielegalne fajerwerki”, to popularne określenie i jednocześnie całkowity mit. Najczęściej właśnie chodzi tu o te produkty, które nadal spełniają szereg norm zanim zostaną dopuszczone do użytku. Jednak w rękach nieuprawnionych osób – faktycznie są nielegalne, ale co najważniejsze – niebezpieczne.

Profesjonalne klasy certyfikacji

• F4 – klasa ta dotyczy profesjonalnych wyrzutni pirotechnicznych oraz bomb sferycznych. W tym wypadku nie ma odgórnie ustanowionych minimalnych odległości. To pirotechnik na placu dostosowuje odległość do używanych materiałów (np. kalibru tak zwanych „szelek”) oraz chociażby warunków atmosferycznych. Zdecydowana większość produktów w klasie F4 nie posiada nawet lontów opóźniających, ponieważ zaprojektowana jest do użytku ze sprzętem zdalnego sterowania.
• P2 – klasa P2 to nadal produkty „pozostałe”. Z tym, że możliwe do użytkowania i zakupu tylko i wyłącznie przez podmioty koncesyjne. Do ich używania niezbędna jest specjalistyczna wiedza i zachowanie podwyższonych norm bezpieczeństwa.
• T2 – analogicznie do klasy T1, klasa T2 również odnosi się do pirotechniki teatralnej. Z tym że w tym wypadku produkty te podczas użytku powodują większe zagrożenie i używane mogą być tylko przez osoby z odpowiednim przeszkoleniem udokumentowanym uprawnieniami. W grupie tej znajdują się niektóre duże wulkany iskier, projektory płomieni czy wybuchy sceniczne. Najczęściej ładunków tych używa się do produkcji efektów specjalnych.

Pozostałe certyfikacje

Tak jak już pisaliśmy, normy CE muszą mieć spełnione wszystkie fajerwerki wpuszczone do obrotu w Unii Europejskiej. Niezależnie jednak od nich, państwa członkowskie mogą wprowadzić swoje dodatkowe certyfikacje, bez których nie można handlować fajerwerkami. Przykładem takiego certyfikatu jest niemiecki BAM.

Czy do używania wszystkich fajerwerków trzeba mieć 18 lat?

W niektórych krajach Unii Europejskiej, klasa CE determinuje również wiek użytkownika fajerwerków. I tak, np. w Czechach, nie musisz mieć 18 lat by używać fajerwerków w klasie F1. Dostępne są one już dla użytkowników nawet 16 letnich. Klasa F2 i P1 dostępna jest do zakupu od 18 roku życia, natomiast by móc kupić i używać klasę F3, musisz mieć ukończone 21 lat.

W Polsce niezależnie od rodzaju i klasy fajerwerków osoba kupująca, sprzedająca i użytkująca fajerwerki musi mieć ukończone 18 lat.